Emeklilik çalışanların hayali. Ama buna kavuşmak kolay olmuyor. Kiminin yaşı dolmuyor kiminin primi eksik. Kimisi de sigortalılık yılını t...
FARKLI İMKANLAR VAR
Askerlik borçlanması ve doğum borçlanması eksik prim olduğunda ilk akla gelenler. Böylece hem prim hem de yaştan kazanabiliyorsunuz. Sigortadan sonra yapılan 3 doğum 2160 gün (6 yıl) kazandırıyor. Sigortadan önce yapılan askerlik ise borçlanılan gün kadar işe giriş tarihini geri çektiği için emeklilik yaşı ve prim şartı azalıyor. Bunların dışında da imkanlar var.
BORÇLANARAK KAZANILIR
Sigortalı olarak çalışmaktan uzak kaldığımız zamanların bir kısmını borçlanarak geri kazanma imkânımız var. Bunlardan bazıları şöyle: Memurlar ücretsiz izin sürelerini daha sonra borçlanarak emeklilik hizmetinden saydırabiliyor. Sigortalı olmaksızın doktora öğrenimi veya tıpta uzmanlık için yurtiçinde veya yurtdışında geçirilen doktora veya uzmanlık öğrenim süreleri de borçlanma kapsamında. Sigortalı olmaksızın avukatlık stajını yapanların normal staj süreleri de borçlanma kapsamında.
AVUKATA STAJ HAKKI
Sigortalı olarak yapılan avukatlık stajı diğerlerinden ayrı olarak emeklilik hesabından sayılıyor. Tutukluluk ve gözaltında geçen süreler de borçlanılabiliyor. Bu süreleri mahkum olunmadığı sürece borçlanarak hizmetinizden saydırabilirsiniz. Grev ve lokavtta geçen süreleri de borçlanmak mümkün. Yine ekonomik kriz dönemlerinden ücretsiz izinli olanlar her yıl için 3 aya kadar borçlanma yapabiliyor. Doktorlar fahri asistanlık hizmetinde geçirdikleri süreleri borçlanabiliyor.
YURTDIŞINDA GEÇEN SIRA...
Seçim kanunları gereğince görevlerinden istifa eden kamu görevlileri istifa ettikleri dönem ile seçime kadarki zamanı borçlanabiliyor. Yurtdışında çalışanlar belli şartlarda bu süreleri borçlanarak emeklilik hesabına katabiliyor. Yine kadınlar yurtdışında 18 yaşından sonra geçirdikleri süreleri çalışmış olmasalar bile borçlanabiliyor.
PRİMİ YATMAYAN DA VAR
Bunların dışında da alternatif söz konusu. İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) son açıkladığı verilere göre çalışanların yüzde 35.2’si kayıtdışı. Yani 10 milyon kişi sigortasız. Yasa, primi eksik yatana ya da yatırılmayana ‘hizmet tespit davası’ açma hakkı tanıyor. Bu yolla binlerce kişi emekliliğini öne çekti. Çalışan sigortasız çalışarak geçirdiği sürenin son yılından başlayarak 5 yıl içerisinde hizmet tespit davası açmalı. Çalışan ölmüşse, hak sahipleri de yetim maaşı için dava açabiliyor.
STAJYERLİK YAPANLAR MÜJDE BEKLİYOR
Stajda geçen sürelerde emeklilik sigortası yatmadığı için sigorta başlangıcında ve emeklilik yaş hesabında dikkate alınmıyor. 100 binlerce kişi avukatlar gibi staj yaptıkları sürenin emeklilik hesabına dahil edilmesini bekliyor. Bu konuda yapılacak yasal bir düzenleme stajyerlerin de prim derdini çözecektir.
YORUMLAR