Merkez Bankası’nın hesabına göre, elektrik ve doğalgaza yapılan son zamlar yüzünden tüketici fiyatları 1.2 puan birden yükselecek. Merkez,...
Merkez Bankası, elektriğe ve doğalgaza gelen acımasız zamların vatandaşın hayatına nasıl dokunacağını hesapladı. Merkez'in yaptığı hesaplamalara göre, elektriğe ve doğalgaza yapılan yaklaşık yüzde 15 civarındaki zamlar tüketici enflasyonunu (TÜFE) hem doğrudan hem de dolaylı yoldan vurarak tüketici fiyatlarının 1.2 puan yükselmesine yol açacak. Merkez Bankası, yayımladığı son Enflasyon Raporu'nda “Elektrik ve Doğalgaz Fiyat Artışlarının Tüketici Fiyatlarına Dolaylı Etkileri” konulu teknik bir çalışmaya yer verdi. Elektrik ve doğalgaz zamlarının, enflasyonu hem doğrudan hem de dolaylı yollardan etkilediği belirtilen çalışmada, Türkiye'de elektriğin büyük bir bölümünün doğalgazdan üretilmesi nedeniyle doğalgaza yapılan zamların elektrik üretim fiyatlarını ayrıca etkilediğine dikkat çekildi.
ZİNCİRLEME MALİYET
Elektriğin pahalanmasının temel tüketim mallarına kadar zincirleme ilave maliyete yol açtığına işaret edildi. Yapılan teknik çalışmaya göre doğalgaza yüzde 10 oranında zam yapıldığında tüketici fiyatları endeksi doğrudan 0.18 puan, dolaylı yoldan da 0.12 puan olmak üzere toplam 0.30 puan yükseliyor. Aynı şekilde elektriğe yüzde 10 zam yapıldığında TÜFE doğrudan 0.30 puan, dolaylı yoldan da 0.20 puan olmak üzere toplamda 0.50 puan yükseliyor. Dolayısıyla her iki ürüne de yüzde 10'ar zam geldiğinde hayat pahalılığı ortalama 0.80 puan birden artıyor, vatandaşın geçim şartları zorlaşıyor.
İşte son zamların vurucu etkisi
İktidar temmuz başında elektriğe yüzde 14.98 zam yapmıştı, önceki gün de doğalgaza yüzde 14.97 oranında zam geldi. Merkez Bankası'nın bu hesabı dikkate alındığında elektriğe yapılan yüzde 14.98'lik zammın tüketici enflasyonuna 0.45 puan doğrudan, 0.30 puan da dolaylı olmak üzere toplam 0.75 puan yükseltici etkisi oldu. Aynı şekilde yüzde 14.97'lik son doğalgaz zammının da tüketici fiyatlarını 0.27 puan doğrudan, 0.18 puan da dolaylı olmak üzere 0.45 puan yükseltmesi bekleniyor. Merkez'in bu hesaplamaları, elektrik ve doğalgaza yapılan son zamların tüketici fiyatlarını toplamda 1.2 puan birden yükseltebileceğini, yani vatandaşın hayatının dolaylı yoldan bu düzeyde pahalanacağını ortaya koydu.
YORUMLAR