Kadınlar aile bütçelerine katkı yapıyor, ancak sigortaları yok. Oysa el emeği göznuru ile ailesini geçindiren bu kadınların düşük primle e...
El işi yapan, bahçesinde ürettiği sebze ve meyveleri işleyerek satan binlerce aile var. Kadınlar aile bütçelerine katkı yapıyor, ancak sigortaları yok. Oysa, bu kadınlara vergi ödemeden esnaflık hakkı ve daha düşük primle emekli olma hakkı tanınıyor. Bu durumdaki kadınlar ileride daha rahat bir hayat için günlerini heba etmesin. Yapmanız gereken ise çok basit.
EMEKLİLİK İÇİN İKİ YOL VAR
İsteğe bağlı sigorta
Ev kadınları Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) başvurarak, sigortalı olabiliyor, düzenli prim ödeyerek, emeklilik hakkını da alabiliyor. Sigortalılık süresi ise SGK’ya yapılan başvurunun kayıtlara geçmesi ile başlıyor. Ödenecek prim için altı ve üst sınır var. En az ödenecek prim, brüt asgari ücretin yüzde 32’si kadar. 2019 yılında ödenecek aylık en az 815.6 lira. Bunun yüzde 20’si malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, yüzde 12’si ise genel sağlık sigortası primidir. İsteğe bağlı sigorta yaptıranlar devletin sunduğu tüm sağlık hizmetlerinden de yararlanabiliyor.
Yaş haddinden...
Peki, isteğe bağlı sigortalı olan ev kadınları ne zaman emekli olur? İsteğe bağlı sigortalılık Bağkur’lu kapsamında değerlendiriliyor ve emeklilik için de Bağkur şartları uygulanıyor. Bugün isteğe bağlı emeklilik sistemine giren bir ev kadını, 9.000 gün prim ödemek durumunda. Bunun bir de yaş haddi var. 1 Mayıs 2008’den sonra sigortalı olanlar 5.400 gün prim ödeyerek 61 yaşında emekli olabiliyor.
1 - İSTEĞE BAĞLI SİGORTA: ESNAF MUAFLIĞI İLE
Dantel, sepet, tarhana...
Vergi kanununda düzenlenen ‘Esnaf Muaflığı’ özellikle ev kadınları için de büyük bir avantaj getiriyor. Evde üretim yapan kadınlar bu haktan yararlanıyor. Havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, örgü, dantel, nakış işleri, turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, tığ örgü işleri, tarhana, erişte, mantı gibi ürünlerin üretilmesi gerekiyor. Bu ürünlerin de sadece kermes, festival, panayır ile kamu kurum ve kuruluşlarınca geçici olarak belirlenen yerlerde satılması gerekiyor.
Başvuru nasıl olur?
Önce vergi dairesinden gelir vergisi mükellefi olunmadığına dair belge alınacak. Ardından SGK’ya isteğe bağlı sigortalı olmak için başvuru yapılacak. Böylece Bağkur kapsamına girilmiş oluyor. Muafiyet belgesi alan ev kadınları isterlerse sigortalı da oluyor. Belgesi olanlar SGK’ya müracaat ederek bu yıl için 26 gün prim ödeyip 30 gün üzerinden sigortalı oluyorlar. 2019 yılı için ödenecek prim tutarı ise 709 lira. Normalde prim 819 lira. 110 liralık avantaj var. Ödenecek gün sayısı her yıl arttığı için 2020’de 27, 2021’de 28, 2022’de 29 ve 2023 ile sonrası için 30 gün olacak. Emeklilik için de 9 bin gün prim ödenmesi gerekiyor.
2 - VERGİSİZ ESNAFLIK
Aranan şartlar neler?
*18 yaşından büyük olmak.
*Zorunlu sigorta gerektiren işlerde çalışmamak (SSK’sı olmamalı).
*Sahip olduğu sigorta nedeniyle aylık alıyor olmamak.
*‘Gelir Vergisinden Muaf’ olduğunu belgelemek.
*Sosyal sigorta güvencesi olmaması gerekiyor.
İsteğe bağlı sigortada emeklilik şartları Bağkur’a göre düzenleniyor. Bunun için kadınlarda tam emeklilik için 7 bin 200 gün ve 58 yaş gerekirken kısmi emeklilikte 5 bin 400 gün ve 61 yaş isteniyor. 9 Eylül 1999’dan önce sigortalı olmuş bir kadın buradaki primlerini 3 bin 600 günle isteğe bağlı sigorta ile tamamlayıp bu kez 58 yaşında emekli olabiliyor.
YORUMLAR