Emekli aylıklarını artıracak yeni formül gündemde. Türkiye Emekliler Derneği, gösterge sistemine geçilmesini ve yüzde 35 olan alt sınır ay...
TÜED Genel Başkanı Kazım Ergün, emekli aylıklarına 6 aylık enflasyon oranındaki yüzdelik zamların yerine seyyanen zam istediklerini belirterek, şöyle konuştu: "TÜFE oranındaki yüzdelik zamlar yetersiz kalıyor. Emekli aylıklarına seyyanen zam yapılmalı. 5510 sayılı Kanun'un 55. Maddesi değiştirilmeli ve seyyanen zamlar ile birlikte refahtan da pay verilmeli.
Seyyanen zam tüm çalışanlara eşit zam yapılması anlamına geliyor. Yani belli bir çalışan grubuna yüzdelik zam değil, eşit zam yapılmasıdır. Yüzdelik zamda herkes maaşına göre farklı zam alır. Seyyanen zamda ise örneğin zam 50 tl ise, herkesin maaşı o kadar artar. Emekliler son yıllarda önemli kazanımlar elde ederken, yeni talepler de gündeme geliyor. Türkiye Emekliler Derneği (TÜED), gösterge sistemine geçilmesini ve mevcutta yüzde 35 olan alt sınır aylık bağlama oranının yüzde 70'e yükseltilmesini talep ediyor. Bu talep hayata geçerse, en düşük emekli aylığı bin 800 liraya kadar yükselebilecek. Peki yeni formülle birlikte en düşük emekli maaşı kaç TL olacak?
SEYYANEN ZAM TALEBİ
TÜED Genel Başkanı Kazım Ergün, emekli aylıklarına 6 aylık enflasyon oranındaki yüzdelik zamların yerine seyyanen zam istediklerini belirterek, şöyle konuştu: "TÜFE oranındaki yüzdelik zamlar yetersiz kalıyor. Emekli aylıklarına seyyanen zam yapılmalı. 5510 sayılı Kanun'un 55. Maddesi değiştirilmeli ve seyyanen zamlar ile birlikte refahtan da pay verilmeli. Bunun yanında, emekli aylıklarında norm ve standart birliğinin sağlanması için 506 Sayılı Kanun döneminde olduğu gibi gösterge sistemine geçilsin. Mevcutta yüzde 35 olan alt sınır aylık bağlama oranı 2 kat artırılarak yüzde 70 olarak belirlensin. Bu yapılırsa en düşük emekli aylığı bin 800 liraya kadar yükselir."
SEYYANEN NE DEMEK? SEYYANEN NE ANLAMA GELİYOR?
Seyyanen zam tüm çalışanlara eşit zam yapılması anlamına geliyor. Yani belli bir çalışan grubuna yüzdelik zam değil, eşit zam yapılmasıdır. Yüzdelik zamda herkes maaşına göre farklı zam alır. Seyyanen zamda ise örneğin zam 50 tl ise, herkesin maaşı o kadar artar. Bu açıdan seyyanen zam, düşük maaşlı çalışan için faydalıdır.
'ORAN GÜNCELLENSİN'
Ek ödeme oranıyla ilgili müjde bekleyen emekliler, taleplerini, "Çalışanlara asgari geçim indimi olarak en az 220 lira verilirken, bizim ödememiz bunun altında kalıyor. Oranın güncellenmesini bekliyoruz" sözleriyle anlatıyor. Bu talep hayata geçerse, emeklilerin aylık kazancı artacak. Emekliler, maaşlarının yüzde 10'u oranında ek ödeme almaya başlayacak. SSK ve Bağ-Kur'luların gelirinde 382 liraya varan artış olacak. 6 bin 375 lira olan en yüksek maaşı alan emekliye 255 lira yerine 637 lira ek ödeme verilecek.
KİM NE KADAR ALACAK?
EK ÖDEME YÜZDE 8 VEYA 10 OLURSA EMEKLİYE EK ÖDEME NE KADAR OLACAK?
EMEKLİ EK ÖDEME NEDİR?
5454 sayılı Kanunla emekli ve hak sahiplerinin gelir ve aylık miktarlarına göre her ay belli bir oranda aldıkları ödemeye, ek ödeme denmektedir. 2006 yılına kadar vergi iadesi olarak yapılan ödeme şimdi ek ödeme olarak ödeniyor. Ek ödeme miktarları da her yıl devlet memuru aylık katsayısında meydana gelen artış oranlarında artırılıyor.
EK ÖDEME ALAN EMEKLİ GRUPLARI
5454 sayılı Kanunla ek ödeme kapsamına alınanlar açıklanmıştır. Bu kanun kapsamından primli, primsiz ödemeler statüsünden aylık, gelir alanlar da yararlanmaktadır.
5510 sayılı Kanun statüsünden olanlar;
– Emekli Sandığı(4/c),
– Sosyal Sigortalar Kurumu(4/a),
– Bağ-Kur (4/b) aylık ya da gelir alanlar yararlanmaktadır.
Kanun numarasına göre aylık ve gelir bağlananlar da aşağıda belirtilmiştir;
– 08.06.1949 tarihli ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu,
– 17.07.1964 tarihli ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ile 17.10.1983 tarihli ve 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu,
– 24.02.1968 tarihli ve 1005 sayılı İstiklal Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Bağlanması Hakkında Kanun,
– 02.09.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu,
– 01.07.1976 tarihli ve 2022 sayılı 65 Yaşını Doldurmuş Muhtaç, Güçsüz ve Kimsesiz Türk Vatandaşlarına Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 03.11.1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 23.04.1981 tarihli ve 2453 sayılı Yurt Dışında Görevli Personele Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 18.12.1981 tarihli ve 2566 sayılı Bazı Kamu Görevlilerine Nakdi Tazminat Verilmesi ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 11.10.1983 tarihli ve 2913 sayılı Dünya, Olimpiyat ve Avrupa Şampiyonluğu Kazanmış Sporculara ve Bunların Ailelerine Aylık Bağlanması Hakkında Kanun,
– 28.05.1986 tarihli ve 3292 sayılı Vatani Hizmet Tertibi Aylıklarının Bağlanması Hakkında Kanun,
– 12.04.1991 tarihli ve 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu hükümlerine göre aylık veya gelir bağlanmış olanlar ile özel kanunları uyarınca vatani hizmet tertibinden aylık bağlanmış bulunanlara, harp malûllüğü zammı ve tazminatlar dahil aylık veya gelir olarak her ay ödenecek tutarlara göre ayrıca ek ödeme yapılır.
Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakıfları tarafından yapılmakta olan;
a) Muhtaç asker ailelerine yönelik düzenli nakit yardım,
b) Eşi vefat etmiş kadınlara yönelik düzenli nakit yardım,
c) Şartlı eğitim ve sağlık yardımı,
d) Okul öncesi eğitime katılan öğrencilere sağlanan yardımlar,
e) Şartlı çocuk sağlık yardımı,
f) Şartlı gebelik yardımı,
g) Şartlı doğum takip ödemesi,
h) Şartlı lohusalık takip ödemesi gibi Hazine tarafından destekli sosyal yardım ödemeleri ek ödeme kapsamına alınmamıştır.
EMEKLİ EK ÖDEME NASIL HESAPLANIR?
2006 yılında vergi iadesi kaldırılarak, yerine ek ödeme uygulamasına geçildi. Emekli maaşının yüzde 4'ü, ek ödeme olarak tüm emeklilerin her ay hesabına yatırılıyor. Yüzde 4'lük ek ödeme emekliden emekliye değişmiyor. Ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere maaşlara zam gelmekte, zamlarla birlikte alınacak ek ödeme tutarı da artıyor.
YORUMLAR